مقاله چغازنبیل شهر باستانی دوره انتاش

دانلود مقاله چغازنبیل شهر باستانی دوره انتاش

مقدمه :

از سال ۱۸۹۵ میلادی برابر با ۱۳۱۲ هجری قمری حضور هیئت حفاری های باستان شناسی فرانسوی در خوزستان رسمیت پیدا کرد.

این هیئت تا سال ۱۳۵۷ هجری شمسی، ۱۹۷۹ میلادی برابر با پیروزی انقلاب اسلامی ایران ادامه داشت. که این هیئت یکی از پرسابقه ترین هیئت های حفاری در خاورمیانه بود که هشتاد سال استمرار یافت. نتیجه کاوشها و برس ها در شوش مجموعه مهمی از اشیاء هنری و کتیبه های ایلامی است که در اختیار علم قرار گرفته است.شهر شوش در اواخر قرن سیزدهم قبل از میلاد پایتخت حکومت اونتاش گال پادشاه ایلام بود.می دانیم که شوش پس از ایفای نقش پایتختی ایلام به پایتخت امپراطوری هخامنشی تبدیل شد و همین شهر در زمان سلوکیان به صورت منطقه آزاد درآمد. پس از چندی یعنی در قرن یازدهم میلادی به بعدزوال تدریجی شوش رخ می دهد و در قرن سیزدهم مردم آنجا را رها کرده و به حال خود می گذارند.دورنتاش یک شهر مذهبی است که در دوره شکوفایی و تولد دوره ایلامی ساخته شد و وسعت آن به یکصد هکتار می رسد. برج مقدس آن هنوز هم ۲۵ متر از ارتفاع خود را حفظ کرده است.عرض طبقه اول دو برابر طبقه دوم و برج براساس یک نقشه عمودی بنا کرد دیده است.

فهرست مطالب

مقدمه

نگرش تاریخی

اتاقهای پکلاندار

دیوارهای ساخته شده با آجرهای شکسته

معبد انیشویشناک A

گیگونو

معبد اینشو شیناک B

معبد اعلی

حفر دهلیز درز یگورات

پلکانهای زیگورات

دروازه جنوب شرقی

دروازه شمال شرقی

دروازه شمال غربی

دروازه جنوب غربی

اتاق رواقی شکل

پلکانهای بزرگ

طاق هلالی

معابد نزدیک به زیگورات

معبد گال

مجموعه شمال غربی

معبد ایشنی کاراب

معبد کی ریشا غربی

معبد کی ریشا غربی

معبد کی ریشا شرقی

معبد چهار گوشه شمال غربی

معبد چهار گوشه جنوب شرقی

نگرش تاریخی :

حدود اواسط قرن سیزدهم ق . م توسط شاه ایلام انتاش – گال شهرکی مذهبی نام دور انتاش بناشد که نام آن برگرفته از نام بنیانگذارش بوده است، این شهرک تبدیل به مرکزی زیارتی برای مردم ایلام گردید.این مرکز حدود ۳۰ کیلومتری جنوب شرقی شوش قرار داشت. مکانی که انتخاب شد قبلاً خالی از سکنه بوده است. اگر فرضیه سلطنت بیست ساله ای که به انتاش – گال نسبت داده می شود صحیح باشد. می توان گفت این بنا بلافاصله بعد از به قدرت رسیدن انتاش – گال ساخته شده.در طول دوره بیست ساله سلطنت روی این بنا کار شده ولی در چندین جا کار متوقف شده مانند زمینی آجرفرش شده معبدی، که بنای آن ساخته نشده است.در آنجا کتیبه های با دقت کنار هم چیده شده که اسامی خدایانی که معبد برای آنان ساخته شده بود نوشته شده، محله هایی فقیرنشین که گویی برای کارگران در کنار انبارهای مصالح ساختمانی بود. به حال خود رها شده اند.پس از مرگ انتاش گال شدت زندگی مذهبی در دور انتاش کاهش یافت. شاه ها فقط برای پرپایی جشنها و مراسم به معبد می رفتند که بعد از مرگ انقتاش گال دیگر حکومت ها وابستگی چندانی از خود به شهر دور انتاش نشان ندادند.شوتروک ناهونته معابد دیگری را در شهر مجاور بنا کرد که بقایای آن هنوز هم برپا است که شاید این شهر ناهوتیرما بوده و احتمالاً همان ده نو امروزی است به علاوه شواهد نشان می دهد که همین پادشاه کتیبه ها را از جای خود درآورده تا با خود به شوش ببرد.یکی از روحانیون معبد به حفظ و نگهداری معبد و ذخایر آن ادامه می دهد ولی با رفتن شاه این مرکز زیارتی اهمیت خود را از دست می دهد و وسایل حفظ و نگهداری آن کاهش می یابد.صحنهای مقدس حیاط روز به روز کمتر نظافت شده و از خاک و ماسه ای که باد و باران می آورند پر می شوند و سطح آن را بالا می آورند و در نتیجه برای رفتن به آنجا می بایست پلکانی ساخته می شد.این بنا قرنها به آن حالت باقی می ماند تا اینکه با حمله و تهاجم آشوریها به این شهرک برای همیشه از لطف و مرحمت خالی می شود و این همان درهم تنیده شدن و متروک شدن این شهر است که در سال ۶۴۰ ق . م اتفاق می افتد.

منابع :

سایت میراث فرهنگی تهران

سایت کاوش و مرمت چغا زنبیل

کتاب چغا زنبیل (دور – انتاش) (گیرشمن)

کتاب شهر سه هزار ساله دور – انتاش (کاری از محمد حسن خواجه عبدالهی)

فیلم مستند خشتهای جاویدان دور – انتاش (کاری از محمد حسن خواجه عبدالهی)؛

(( برای دانلود کلیک کنید ))